Պարույր Սևակ։ «Ուշացած իմ սեր» բանաստեղծության վերլուծություն

Իսկ ի՞նչ անել հիմա:
Անուղղելի-հիմար
Սիրտըս ահա նորից
Կուրծքըս այնպե՛ս թակում,
Այնպե՜ս է տկտկում,
Կարծես թե Մորզեի այբուբենով
Ամենքին է դիմում մի զուսպ քենով,
Ամենքին է տալիս իր նույն հարցը հիմար,
-«Իսկ ի՞նչ անել հիմա»…

Սիրտըս մոլեգնորեն կուրծքս է ծեծում,
Ինչ-որ մեկն էլ
Դուռն է ծեծում հուշիկ:
Հարբածի պես ելնում,
Գնում դուռն եմ բացում:
Դուռն եմ բացում –
Եվ ի՜նչ.
Դո՛ւ ես, իմ անգին՜ըս,
Դու իմ տունն ես եկել,
Եվ այնպես ես եկել,
Որ որոշված ժամին վեր չկենաս
Ու մորթվողի նման դուրս չգնաս,-
Որ չգնա՛ս,
Մնա՜ս,
Ընդմի՛շտ մնաս…

Ու ես լուռ նայում եմ քո աչքերին,
Սիրո՛վ, ցավո՛վ լեցուն,
Տագնապներո՜վ լեցուն
Այս աչքերին:

Մի՛ տագնապիր, ոչի՜նչ, առանձին բան չկա՛.
Թո՛ղ որ քո մանկիկը ինձ անվանի «քեռի»,
Բայց նա «քույրի՜կ» կասի վաղը մեր աղջըկա՛ն…

Սա «Ուշացած իմ սեր» բանաստեղծության վերջին հատվածն է։ Պարույր Սևակը այն գրել է անկեղծորեն ու հուզառատ։ Բանաստեղծության մեջ կարծես պատկերված է մի ողջ սիրո պատմություն։ Թերևս հերոսները սիրում էին իրար, սակայն գումարը, հարստությունը պատճառ հանդիսացավ նրանց սիրո բաժանմանը։ Աղջիկը ամունացավ մի տղայի հետ ում չէր սիրում։ Հարստությությունն էլ չերջանկացրերց աղջկան։ Նրանց սերը չմարեց, որքան էլ հեռու լինեին նրանք իրարից, բայց միևնույն է նրանք շարունակում էին սիրել իրար։ Հեղինակը չի կարողանում մոռանալ աղջկան, որքան էլ, որ ցանկանում էր, իրեն համողզում, որ էլ չի սիրում։ Ու անընդհատ մեղադրում է նրան, իր ուշացած սիրո համար, քանի որ շատ լավ հասկանում էր, որ նա դեռ իրեն է սիրում։ 

  Հեղինակը բանաստեղծության մեջ պատկերում է նաև մի հատված, որտեղ նա խանդում է աղջկան, որ տղա ունի, բայց երկուիսնը չէ նա, այլ միայն նրանը։ Նա հիշում է աղջկա ու իր երազանքները։ Նրանք պաշտում էին միմիյանց, աղջիկը ուզում էր տղա ունենալ, որ լինի իր ամուսնու նման, իսկ տղան ուզում էր աղջիկ ունենալ, որ լինի իր կնոջ նման։ 

  Թերևս երկուսն էլ հայտվել էին այնպիսի իրավիճակի մեջ, որ կարծես էլ ոչինչ չէին կարող փոխել, սակայն նրանց սերը ավելի ուժեղ գտնվեց ու իր այդքան պաշտելի աղջիկը վերադարձավ ետ՝ իր մոտ։